Θωμάς Ι. Σταρίδας

Η Φύση και το αστικό περιβάλλον. H αρμονία του φυσικού από τη μια και το άψυχο του τεχνητού από την άλλη, διαμετρικά αντίθετα, αλλά συνυπάρχοντα. Στη σχέση τους, το φυσικό στοιχείο ( δέντρο, χορτάρι ζώο) χάνεται διαρκώς, ολοένα και περισσότερο, κάτω από τις αυστηρές αστικές δομές, καταλήγοντας σε ένα ασταθές και μη βιώσιμο περιβάλλον. Η Φύση νοσεί, οπότε αντιδρά στο αστικό κατασκεύασμα. Οι φυσικές καταστροφές είναι οι αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος της Φύσης, αναπόφευκτες αλλά και αναγκαίες. Όσο η συνεχιζόμενη αλαζονεία του ανθρώπου απέναντι στη Φύση που ήδη νοσεί, διεγείρει την αντίδραση όλων των στοιχείων της, η νομοτελειακή καταστροφή του ανθρώπινου πολιτισμού είναι προδιαγεγραμμένη.
Αυτή η πραγματικότητα, είναι μια από τις δυο βασικές θεματικές ενότητες αυτής της έκθεσης που κλίνεται σε δυο χρόνους. Στο Τώρα, όπου η Φύση εμφανίζεται φυλακισμένη, περιορισμένη μέσα στις βαριές αρχιτεκτονικές φόρμες και στην ανθρώπινη υπεροψία. Και στο Μέλλον, όπου η δυναμικότητά της έχει επιβληθεί στο «τετράγωνο» του ανθρώπου, εγκαθιστώντας ξανά την φυσική τάξη πραγμάτων.

Ζωγραφικά, τα φυσικά στοιχεία διατηρούν τη μορφολογία τους, γιατί έτσι τονίζεται η ακεραιότητά τους, αναδεικνύεται η φυσικότητά τους, η ύπαρξη και το μόνιμό τους. Αντίθετα, το τεχνητό απλοποιείται σε ευθεία και γωνία, τις βασικές αρχιτεκτονικές μονάδες. Έτσι, τονίζεται η διάκριση και η σύγκρουση μεταξύ του φυσικού και του τεχνητού.
Η δεύτερη θεματική ενότητα πραγματεύεται την ύπαρξη του ανθρώπου ανάμεσα στο φυσικό και το τεχνητό. Προσεγγίζει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου-παιδί της Φύσης μέσα στο σκληρό περιβάλλον της πόλης. Αποτυπώνει την τραυματική εμπειρία που βιώνει από τη σύγκρουση φυσικού και τεχνητού.
Στο άστυ, ο άνθρωπος πίστεψε ότι βρήκε την ιδανική λύση επιβίωσης και διαβίωσης. Η αστική πραγματικότητα όμως, κατέπνιξε την ελευθερία και το πνεύμα του ανθρώπου. Γέννησε το φόβο, την καχυποψία, την απόγνωση, την απομόνωση, τη βιαιότητα και τη ματαιοδοξία, και κατέληξε στην αλλοτρίωση της ύπαρξής του. Ως μέρος της Φύσης υποφέρει κι εκείνος από το αστικό καθεστώς. Έτσι, η «λύση» του έγινε και η πηγή του προβλήματός του.

Η επίγνωση του δραματικού Τώρα, ας ελπίσουμε να φέρει στο Μέλλον ένα ανθρώπινο πολιτισμό ευγένειας, αμοιβαίας συνύπαρξης και σεβασμού απέναντι στη Φύση .

Ηράκλειο 2010
Θωμάς Ι. Σταρίδας