μικρό μάθημα ιστορίας...



πάλι σήμερα άκουσα για εκατομμυριοστή φορά για την ασχήμια του Ηρακλείου! για το πόσο άναρχη, άσχημη, βρώμικη, απαίσια πόλη είναι...αμάν πια! και κάθε φορά νοιώθω την ίδια αγανάκτηση αλλά και την ίδια θλίψη, γιατί ελάχιστοι επισκέπτες γνωρίζουν ή επιθυμούν να μάθουν την ιστορία της...θα μου πείτε (και δικαίως)...τι σχέση έχει η ιστορία μιας πόλης με το σημερινό της χάος...ίσα ίσα, την κατέστρεψε και την ποδοπάτησε την ιστορία της. Εντάξει, ναι...κανείς όμως δεν κατάφερε να σβήσει την ψυχή της ούτε να κοιμήσει το πνεύμα της. Κι αν όσοι επισκέπτονται το Ηράκλειο θελήσουν να το "διαβάσουν" και να το νοιώσουν, θα το δουν αλλοιώς, όχι σαν μια άναρχη άσχημη πόλη, αλλά σαν ένα βαριά πληγωμένο και βάναυσα κακοποιημένο, ζωντανό όμως, ολοζώντανο πλάσμα με μεγαλειώδη ιστορία αιώνων.



Στον "Καπετάν Μιχάλη", ο Καζαντζάκης που λάτρευε το Ηράκλειο, θρηνεί για την κατάντια του, επικαλείται την ιστορία του και παρακαλεί για τη σωτηρία του. Ανάμεσα σε πολλά άλλα, γράφει: "...το Μεγάλο Κάστρο δεν ήταν την εποχή εκείνη μόνο ένα μπουλούκι σπίτια, μαγαζιά και στενοσόκακα, στριμωγμένο σ' ένα ακρογιάλι της Κρήτης, κυματοδαρμένο από ένα ακατάπαυστα άγριο πέλαγος. Αλάκερη η πολιτεία ήταν ένα φρούριο, η κάθε ψυχή ήταν κι αυτή ένα φρούριο αιώνια πολιορκούμενο...".



"Ο ήλιος έγερνε να βασιλέψει, έφευγε και η στερνή τούτη μέρα.
Τσουχτερό βοριαδάκι φυσούσε, το Μεγάλο Κάστρο κρύωνε…
Πέρα, η κορφή του Στρούμπουλα ήταν πασπαλισμένη χιόνια, πιο πέρα,
πυργώνουνταν ο Ψηλορείτης, σκούρος γαλάζιος, και γυάλιζαν άσπρες
καταχυτές λουρίδες τα πετρωμένα χιόνια μέσα στις βαθιές, απάνεμες λακκούβες.
Μα ο ουρανός από πάνω στραφτάλιζε καθαρός, γυαλιστερός σαν ατσάλι".





Όμορφες εικόνες, ατσαλωμένες ψυχές, που και σήμερα διαβαίνουν την ίδια εκείνη πόλη του 19ου αιώνα που περιέγραφε ο μεγάλος συγγραφέας...
το Ηράκλειο λοιπόν δεν λεγόταν πάντα έτσι...μαζί με την ιστορία του κουβαλάει και τα ονόματα που του έδιναν είτε οι κατακτητές του είτε οι ψυχές του...




ίσως "Ηράκλεια" στους αρχαίους χρόνους μέχρι την Ρωμαϊκή περίοδο, Κάστρο στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, Rabdh el Chandak (φρούριο της τάφρου), την εποχή που έγινε η πρωτεύουσα του Αραβικού Εμιράτου της Κρήτης (828-961 μ. Χ.), Χάνδακας κατά την Β' Βυζαντινή περίοδο μετά την επιδρομή του Νικηφόρου Φωκά και τη σφαγή των Αράβων (961-1204), Candia από το 1204 και μετά το 1210 που εγκαταστάθηκαν οι Βενετοί και πρόσθεσαν την Κρήτη στις αποικίες τους μέχρι το 1669 που μπήκαν στην πόλη, μετά από 25 χρόνια πολιορκίας, οι Οθωμανοί Τούρκοι. Candiye την έλεγαν οι Τούρκοι, Μεγάλο Κάστρο οι Έλληνες, μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα που ξένοι έμποροι την ονόμασαν Ηράκλειο.



Για μας που την γνωρίζουμε και την αγαπάμε, είναι πάντα το Μεγάλο μας Κάστρο και πάντα έτσι θα μείνει.
Για μας που ψάχνουμε τα μυστικά της, που ανακαλύπτουμε τις κλεμμένες ζωές της, που θελήσαμε να ακούσουμε τους ψιθύρους της, είναι μια πόλη με μεγαλείο και ψυχή..είναι το δικό μας Μεγάλο Κάστρο.






«Το Μεγαλόκαστρο είχε γεμίσει ήλιο», αφηγείται ο Καζαντζάκης, « πρώτοι τον δέχτηκαν οι μιναρέδες, ύστερα ο γαλάζιος τρούλλος του Αϊ-Μηνά κι οι στέγες των σπιτιών, και σε λίγο κατέβηκε και κάθησε στα μουσκεμένα στενοσόκακα. Οι κοπέλες του άνοιγαν τα παράθυρα κι έμπαινε, κι οι γριές έβγαιναν στις αυλές να ζεσταθούν. Εκαναν το σταυρό τους, δόξαζαν το Θεό που πέρασε ο Μάρτης, ο παλουκοκάφτης, που οχτρέυεται ο θεοκατάρατος, τις γριές, και τώρα θα λιαστεί το κόκαλό τους. Ας είναι καλά ο Απρίλης, ο Αϊ-Γιώργης.
Απ΄όλες τις καστρόπορτες χίμηξαν πρωί πρωί τα κρητικά γαιδουράκια, σβέλτα ,όλο κέφι,με όρθια ουρά και γκάριζαν διαλαλώντας στους Καστρινούς πως έφτασε η Άνοιξη».
/div>

(...η συνέχεια προσεχώς!!!!!):))))