Σαν χθές...παγκόσμια ημέρα Αλτσχάιμερ.
Με πονάει η λέξη αλλά το πόσο πονάει η εμπειρία δεν περιγράφεται με κανένα τρόπο.
Ενάμιση χρόνο πριν έφυγε η μητέρα μου. Το πιστοποιητικό θανάτου ψυχρό...νόσος Αλτσχάιμερ, λοίμωξη άνω ουροποιητικού, σηψαιμία. Κράτησε 4 χρόνια. Μια γυναίκα με ευφυία απίστευτη, με οξυδέρκεια και πείσμα, ετοιμόλογη και ευαίσθητη, δημιουργική και ακούραστη...πώς έγινε ένα απόλυτο κενό χαμένο στο πουθενά το μυαλό της?
Ναι βέβαια, είχα διαβάσει με τα πρώτα συμπτώματα που εμφάνισε, όλα τα αυστηρώς ιατρικά θέματα, την αντιμετώπιση, τις παρενέργειες των φαρμάκων, την εξέλιξη της νόσου, αλλά τίποτα δεν με είχε προετοιμάσει για όσα ζήσαμε.
Στατιστικά, 100 χρόνια μετά την περιγραφή της νόσου από τον Δρ Alois Alzheimer, 24 εκατομύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από τη νόσο. Στην Ελλάδα, υπάρχουν 140 000 άνθρωποι με άνοια. Παρόλα αυτά, η νόσος δεν έχει αναγνωριστεί σαν προτεραιότητα στην Δημόσια υγεία.
Γιατί? Οι αξιότιμοι κύριοι που βάζουν τις προτεραιότητες αυτού του είδους έζησαν κοντά σε ασθενείς με αλτσχάιμερ? Είδαν τον πατέρα, τη μάνα, τον ή την σύντροφό τους να μετατρέπονται σε άβουλα, ανυπεράσπιστα, τρομαγμένα και έρημα μωρά? Είδαν άραγε το κενό στο βλέμμα τους, καμιά αναγνώριση, τίποτα, το απόλυτο μηδέν...μόνο φόβο, πανικό, αποπροσανατολισμό, φυγή, απάθεια, απελπισία, τρέλα και παραλήρημα?
Ποσες φορές ένοιωσα θυμό, απογοήτευση, ανικανότητα, πόσες φορές προσπάθησα να βρω απαντήσεις στο κενό βλέμμα της μητέρας μου που με κοιτούσε και με ρωτούσε,"ποιά είσαι"? πόσες φορές πέρασα τη νύχτα προσπαθώντας να την ηρεμήσω,να την πείσω ότι δεν την απειλούν δαίμονες, ξένοι, απαγωγείς, ότι δεν είναι σε κάποιο υπόγειο, η σε κάποιο σιδηροδρομικό σταθμό ή κλειδωμένη σε μια τουαλέτα...ούρλιαζε και ζητούσε το πιο απλό και αυταπόδεικτο πράγμα στον κόσμο..να πάει σπίτι της...μα στο σπίτι της ήταν, όμως καμια αναγνώριση, τίποτα, κενό, tabula rasa αυτό το άπιαστο μυαλό.
Της έλεγα, "μαμα, σπίτι είμαστε" και απαντούσε πανικόβλητη, "ποιά είσαι, ποιά είμαι, που είμαι, γιατί με κρατάτε εδώ" κι έκλαιγε ανήμπορη και κάποτε οργιζόταν και ζητούσε εξηγήσεις και κάποτε έκλαιγε και παρακαλούσε και κάποτε βυθιζόταν με βλέμμα απλανές...που? που πήγε η ηρεμία της και η γαλήνη και το χαμόγελο? που χάθηκαν οι σκέψεις και οι αναμνήσεις και έμεινε μόνο ένα ασυνάρτητο παραλήρημα φράσεων και ουρλιαχτών, τρόμου και φυγής?
seroquel, xanax, seroxat, ibuprofen, haloperidin, lexotanil, zyprexa, clonazepam...ακόμα τα θυμάμαι όλα αυτά τα φάρμακα που δοκιμάσαμε...απο τη μια συγχυση στην άλλη, από την μια παρενέργεια στην επόμενη...
μέχρι το τέλος.
Γιατί?
Το ερώτημα, ξέρω, θα μείνει αναπάντητο...όπως ξέρω ή μάλλον έμαθα ότι μέχρι να αποδεκατίσουν εκατομύρια πειραματόζωα για να βρεθεί κάποιο αποτελεσματικό φάρμακο, μια αντιμετώπιση μόνο υπάρχει...απέραντη αγάπη, αγκαλιά και φροντίδα.